Utrecht heeft qua festivals, een gerespecteerd blues & roots verleden. Er was elf jaar lang Blue Highways en er was tot in 1999 BluesRoute®, dat met meer dan 400.000 bezoekers, het grootste blues evenement van Nederland was. Cees van Leeuwen, de bedenker en Blues Burgemeester van Utrecht besloot in 2006 dat de originele BluesRoute® (tijdelijk even “vervangen” door Blues Festival Utrecht en Roots in the Park Festival) opnieuw in Utrecht zou plaatsvinden.

‘Blue Highways’ was een muziekfestival voor country, bluegrass, Americana en andere rootsmuziek, dat ééns per jaar in Muziekcentrum Vredenburg gehouden werd. ‘Blue Highways’ refereerde naar de kleinere (meer obscure) wegen op oude Amerikaanse landkaarten, die in het blauw gedrukt zijn. De éérste aflevering vond plaats in 2000, de laatste in 2011. Ramblin' Roots kan beschouwd worden als de opvolger van Blue Highways.

Met het nieuwe muziekcentrum TivoliVredenburg aan de Vredenburgkade in Utrecht (ontstaan uit een fusie van Muziekcentrum Vredenburg en Tivoli Oudegracht Vredenburg) heeft Utrecht er vanaf 2014 vijf zalen bij gekregen, verdeeld over 9 verdiepingen. Op de begane grond is de ‘oude’ grote Symfoniezaal gelukkig bewaard gebleven. De Grote Zaal, Ronda (ook de popzaal), op de 6de verdieping Pandora (de  cross-overzaal), Hertz (de zaal voor kamermuziek) en helemaal boven in het gebouw Cloud 9 (ook de jazz-zaal), zijn de podia voor Ramblin' Roots. Ramblin' Roots wordt georganiseerd door Rock ’n Roots en TivoliVredenburg.

Voor de gebruikelijke Rootstime interviews, maakten we een afspraak met Lance Canales, de frontman van The Flood. Lance Canales, een kleine man met een gitaar, een verhaal én, met een boodschap…

Lance Canales is geboren in het Zuiden van Central Valley in Californië, waar hij ook opgroeide. In zijn jeugd richtte Canales wilde paarden af, wat hem als kind al enige reputatie opleverde, maar wat hem niet onthield van de taak om jaren lang zijn familie te helpen, om de eindjes aan elkaar te knopen. Met een gitaar van zijn zuster en zijn stem, ontwikkelde hij zijn muzikale kwaliteiten en vond hij een weg om uit dit diepe dal te klimmen. Een weg in een leven, dat echter nooit uit zijn muziek verdwenen is. 

Central Valley in Californië is een vallei, die het geografisch centrum van de staat volledig domineert. Het is ook een plaats, waarover al zo vaak gezongen is door vele roots artiesten. Het harde werken en de (te) kleine barakken, waarin door mensen met enkel wat muziek in hun hoofd geleefd werd, was het thema van zoveel roots songs.

Ook Canales legt zijn verleden vast in zijn muziek, die in essentie als "Native Americana" omschreven wordt. Zijn stem wordt vergeleken met die van Tom Waits en met die van folk artiest Greg Brown. In 2008 debuteert Canales met ‘These Hands’, wat het begin is van zijn carrière, die hij na jaren solo, o.w.v. de sound, als trio verder zette. In 2009 stond Canales in Noord Ierland op het Belfast Blues Festival geprogrammeerd als The Lance Canales Trio, waar hij, begeleid door een staande bas en Cajun, op het podium staat. Met zijn huidige band Lance Canales & the Flood, die (vanaf 2009 en die qua samenstelling soms wat wijzigde) een vervolg is van het oorspronkelijke trio, brengt hij een mix van bluesy, rootsy, folk rock met “Native Americana” als ondertoon.

The Flood zijn bassist Jake (Cobra) Finney en drummer (DB) Daniel Burt. In zijn blog “Bound for Glory” schrijft muziek journalist Robin Wheeler over drummer Burt: “He keeps the rhythm along with the crowd, as Canales, who plays hollow-bodied, anger-fuelled blues guitar. Burt growls and stomps with his feet clad in the heavy work boots of his grandfather…”  

Mr. Lance Canales, welkom in Nederland en bedankt dat je tijd wou vrij maken voor dit interview met Rootstime!

Mr. Canales je bent afkomstig uit Fresno, in Californië. In “California or Bust”, de opener van je laatste album “The Blessing and the Curse” zing je het heel expliciet:
“I’m going Home to them hills
them Golden rocky hills
I’m going Home to them hills
Them California hills…”

Thank You for having me… (Bedankt, dat jullie dit willen doen!)
Ja, ik woon in Fresno, in het Zuiden van Central Valley, zowat in het midden van Californië.
Ik zing het in de opener van mijn album, maar niet omdat ik er fier op ben om een Californiër te zijn. Ik ben er fier op om een Central Valley Californiër te zijn. Omdat Central Valley zo speciaal en verschillend is t.o. van de rest van Californië. Het is een van de snelst groeiende regio’s in de wereld. Het groeit nog altijd 10%. Lag Central Valley in een andere staat, dan zou ik fier zijn op die andere staat. Central Valley is mijn thuis, daar ben ik fier op.
Waarom Central Valley, waarom specifiek die vallei?
Omdat het is een aangename plaats is om te wonen. Er wonen veel arme mensen, boeren en Mexicanen. Er is veel landbouw en wijnbouw. Voor mij is de vallei belangrijk, omdat het de plaats is waar ik afkomstig van ben. Als ik er over zing, wil ik de plaats naar een hoger niveau heffen. 

[Central Valley is een lang en vlak dal, dat door een groot deel van de Amerikaanse staat Californië loopt. Central Valley strekt zich uit van noord naar zuid over een afstand van ongeveer 600 km en bestaat uit twee delen: de noordelijke Sacramento Valley en de zuidelijke San Joaquin Valley. Hierdoor stromen de rivieren de Sacramento en de San Joaquin. Zij komen iets ten westen van de plaats Stockton bij elkaar en vormen daar een soort rivierdelta, in omgekeerde zin. Het dal is aan alle kanten door bergketens omgeven: de Cascade Range in het noorden, de Sierra Nevada in het oosten, de Tehachapi Mountains in het zuiden en de Pacific Coast Ranges en Baai van San Francisco in het westen.
In het gebied wonen zo'n 6,5 miljoen mensen. Het is de regio van Californië met de snelst toenemende bevolking. De grootste stad is Sacramento, de hoofdstad van Californië, met 2 miljoen inwoners. Het dal heeft een mediterraan klimaat, de bevolking is er afhankelijk van de landbouw. Het is de belangrijkste bron in de Verenigde Staten voor tomaten, amandelen, druiven, katoen, abrikozen en asperges. Het dal wordt regelmatig door overstromingen getroffen, vooral in de Sacramento-regio. / nvdr]      

Door je naam lijkt het alsof je roots hebt in Mexico… Is dat zo en hoe belangrijk zijn dan deze roots voor jou?

Ja, ik heb Mexicaanse roots. Mijn vader en mijn moeder zijn Mexicanen. De familie van mijn vader is afkomstig van Zuid Texas. Zo’n vijfhonderd jaar geleden zijn we gaan deel uitmaken van Texas. Mijn familie was Amerikaans voor de Britten hier binnen trokken.

[Californië werd in 1848 in het kader van het ‘Verdrag van Guadalupe Hidalgo’ na de nederlaag van Mexico in de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog ingelijfd bij de Verenigde Staten. In 1835 verklaarde Texas zich onafhankelijk. Na een korte oorlog moest Mexico zich hierbij neerleggen. De grens tussen Texas en Mexico was echter niet duidelijk vastgelegd. Mexico claimde de Nueces als grens, en Texas de Rio Grande./ nvdr.]  

Het was niet vanzelfsprekend dat je een muzikant zou worden…

Neen… Mijn vader, mijn grootvader en mijn overgrootvader trainden paarden. Van mij werd verwacht, dat ik dit ook zou gaan doen. Paarden maken deel uit van mijn familie. Waar ik nu woon heb ik geen paarden. Toen ik bij mijn ouders woonde wel. 
Ik ben muzikant willen worden, omdat dit voor mij vrijheid betekende. Ik kan als muzikant uitdrukken wat ik van binnen voel. In muziek kan ik mijn ziel bloodleggen.
Ik zong al toen ik vijf was en met mijn moeder naar de kerk ging. Na de viering in de kerk gingen we meestal dansen en dan werd er opnieuw gezongen. Als kind wou ik al heel graag gitaar spelen. Van mijn ouders kreeg ik een gitaar, maar mijn zuster nam ze van me af, omdat ze zelf wou spelen. Omdat dat niet goed lukte, gaf ze me die later terug. Mijn broer is ook muzikant, hij zingt maar speelt geen instrument.

Uw sound wordt omschreven als “Native Americana". Kan je leven met deze omschrijving, of wat zou je er zelf aan toevoegen?

Ik kan leven met die omschrijving. Ik zelf noem het “rootsstomp”. Het is roots muziek, terwijl je met je voet stompt. Er zit een bepaalde gedrevenheid in mijn muziek.   

Door wie ben je beïnvloed?

Toen ik jong was door Richie “La Bamba” Valens. Als mijn zuster tortilla’s voor me bakte, speelde ze die plaat opnieuw en opnieuw en opnieuw…  
Later was dit vooral Jimi Hendrix, vooral o.w.v. zijn optredens. Zijn gitaar was magisch. Daarna ben ik naar de oude blues mannen beginnen te luisteren. Zoals Lightnin’ Hopkins, Son House… Daarom speel ik zo graag akoestische gitaar. Ik hou van die sound.  

[“La Bamba” is een nummer van de Amerikaanse zanger Ritchie Valens uit 1958./ nvdr.]

Je laatste album kreeg de titel “The Blessing and the Curse” (“De Zegen en de Vloek”). Wat was de “Zegen” en wat was de “Vloek”? M.a.w. wat zit er achter de titel?

Waarom die twee tegenstellingen in de titel? Het is zoals Yin & Yan, zoals de positieve en negatieve pool, die elkaar aantrekken. Het is zoals goed en kwaad, tegengestelden. Als de zon en de maan, de aarde en de hemel. Het is het evenwicht dat we allemaal nodig hebben. Soms komt de zegen met de vloek, soms de vloek met de zegen… Ik heb het album zo genoemd, omdat het mijn debuut is waarmee ik naar de wereld ga. Het is mijn éérste album dat overal in de wereld besproken werd.

[Yin en yang (☯) zijn Chinese begrippen die verwijzen naar twee tegengestelde principes of krachten waarvan alle aspecten van het leven en het universum doordrongen zijn. Het yin-yangsymbool is de Oud-Chinese voorstelling van de kosmische dualiteit, waarbij yin vrouwelijkheid (aarde, koude, het noorden, vochtigheid) symboliseert en yang mannelijkheid (hemel, warmte, het zuiden, droogte). Het zijn echter niet louter tegenstellingen, maar vooral complementaire (elkaar aanvullende) waarden./ nvdr.]

Mag ik stellen dat de nummers op het album nogal relatief “donkere”, “obscure” nummers zijn? Ik verwijs hier naar: “Cold Dark Hole”-“Weary Feet Blues”… Nummers over leven en dood…

De nummers zijn (en de woorden die je gebruikt zijn OK) inderdaad “dark”, “obscure”. Nummers over leven en dood. Iedereen die geboren wordt moet sterven.

“Deportee” is (m.i.) het belangrijkste nummer van het album. Een nummer, gebaseerd op een waar gebeurd verhaal, een nummer met een boodschap… Het verhaal van de “Braceros”…

Ik gebruikte dit nummer van Guthrie voor mijn album, omdat één van de braceros op dat neergestorte vliegtuig één van mijn grootouders had kunnen zijn. (Lance herhaalt) Het had mijn vader kunnen zijn!
Al in mijn jeugd, vertelde mijn vader over zijn verleden en over hoe moeilijk het was voor hem in Amerika. Er was veel discriminatie en racisme, ook tegen mijn vader en grootvader, tegen mijn moeder en grootmoeder. Tegen allen.
Toen ik geboren werd, was er al veel minder discriminatie. Wanneer ik aan dit project begon, vele jaren later, was moment rijp om geld te verzamelen voor de “deportees”, kreeg ik de mogelijkheid om iets terug te doen voor die generatie.    

[Hier het verhaal van de braceros: In 1948 stort een vliegtuig neer in Los Gatos Canyon, in Californië, waarbij alle 32 inzittenden sterven. De media (inclusief de New York Times!) vermelden enkel de namen van de piloten en die van de begeleiders en niet die van de 28 immigrerende Mexicaanse arbeiders (braceros). Het Braceroprogramma was een verdrag tussen Mexico en de Verenigde Staten getekend in augustus 1942, waarin Mexicaanse werkkrachten werden uitgenodigd om in de Verenigde Staten te komen werken, om het gebrek aan arbeidskrachten dat aldaar was ontstaan door de Tweede Wereldoorlog op te vullen. Mexicaanse arbeiders die onder het braceroprogramma werkten werden bracero's (brazo = arm - omdat ze hun armen uitleenden aan anderen, in ruil voor een beloning) genoemd.

Het was folk zanger Woody Guthrie die in 1948 een gedicht schreef over dit gebeuren. Tien jaar later schreef de leraar Martin Hoffman een melodie voor het gedicht, dat o.a. door Johnny Cash, Joan Baez, Pete Seeger en Bob Dylan gecoverd werd. In 2010 ontdekte schrijver Tim Z. Hernandez het verhaal en startte hij een project om de namen van de overledenen te kunnen vinden.

In 2013 brengt Canales de single “Plane Crash at Los Gatos: Deportee” uit. Het is een nummer, dat gebaseerd is op een gedicht van folk artiest Woody Guthrie, dat in 1948 in het ‘Saint Louis Magazine’ omschreven wordt als “gut-wrenchingly beautiful rendition”. Wat Canales’ versie “special” maakt is dat het de namen onthult van de in het vliegtuig ongeval omgekomen Mexicanen, die in het originele nieuwsartikel als “deportees” (gedeporteerden, verbannelingen) omschreven zijn. Nadat hij tijdens het Steinbeck Festival in 2012 het nummer voor het éérst bracht samen met Tim Z Hernandez, waar de namen van de overledenen voorgelezen werden, besloot Canales om meer te willen doen voor de “deportees”, die in een naamloos massagraf begraven zijn in Fresno, Californië. In 2013, in samenwerking met Nora Guthrie & ‘the Guthrie Foundation’ en Tim Z Hernandez, deed Canales een concert om de nodige $10,000 te vergaren om een historsiche gedenksteen met de namen van de overledenen te kunnen oprichten voor de “deportees”. Canales slaagde mede door fundraising in zijn opzet. Het monument werd op 02/09/2013 ingehuldigd. Tot en met heden zijn nog niet alle namen van de 28 braceros gevonden…

“Deportee” staat op Canales’ laatste album “The Blessing and the Curse” (2015). Hij nam het op bij het Texaanse label Music Road Records van Jimmy Lafave. Hij stond hiervoor in de studio samen met zijn Flood drummer/percussionist Daniel Burt, bassist Andrew Pressman, Ray Bonneville (gitaar, harmonica), Mike Hardwick (gitaar), producer Jimi LaFave (gitaar, zang / producer), Eliza Gilkyson (zang), Joel Rafael (b-vocals), Mark Strain, Wade Josey, David Quinday (staande bas), Zak Parrish (percussie) en Tim Z. Hernandez, die de namen voorleest. / nvdr]

Je slaagde er in samen met Nora Guthrie (& the Guthrie Foundation), Tim Z Hernandez en de “fundraisers” om het nodige geld ($10,000) te verzamelen om de gedenksteen met de namen te kunnen laten plaatsen. Kreeg je opmerkelijke reacties?

Toen we het geld bij elkaar hadden, was alles heel overweldigend. Toen de gedenksteen met de namen erop onthuld werd, ben ik ingestort, op mijn knieën gaan zitten en ben ik beginnen te wenen.
Het was een manier om iets terug te doen voor de moeder van mijn moeder, de vader van mijn moeder, de vader van mijn vader en de moeder van mijn vader. Voor al de ontbering die ze gekend hebben.
De staat? Die heeft gefaald en faalt nu nog. Ze hebben (tussen Mexico en Amerika) een muur willen bouwen … Mr. Tr**p wil dit nog steeds doen!...
Ik had aan de andere kant van die muur kunnen geboren zijn. Ik ben gelukkig aan de noordkant van de muur geboren. Dat is het enige en grote verschil. Dat is de essentie. Dat is waarom ik nu hier kan zitten en met jullie dit interview kan doen… Mijn vader kreeg die kans niet. Wij zijn al meer dan vijfhonderd jaar Amerikanen, maar de generaties voor mij, kregen deze kansen niet.
Weet je waarom Richie Valens zichzelf Richie Valens noemde? Omdat zijn echte naam Richie Valenzuela was, een Mexicaanse naam en, omdat dan niemand zijn platen wou kopen! Waarom??
Ik heet Lance Canales en ik verander mijn naam niet. Ik ben fier op mijn naam!

[De grens tussen Mexico en de Verenigde Staten loopt van de Grote Oceaan tot de Golf van Mexico en heeft een lengte van 3326 kilometer. De grens begint aan de kust van de Grote Oceaan tussen San Diego (Californië) en Tijuana (Neder-Californië). Vanaf daar loopt de grens in meestal rechte stukken oostwaarts, tot hij tussen Ciudad Juárez en El Paso de Rio Grande/Río Bravo tegenkomt die de grens volgt tot de monding nabij Brownsville en Matamoros. Het is de meest gepasseerde grens van de wereld. Per jaar passeren 350 miljoen mensen (legaal) de grens./ nvdr]

[Ricardo Esteban 'Richard' Valenzuela Reyes, beter bekend als Ritchie Valens (1941-1959) was een Amerikaans rock-'n-roll-zanger, songwriter en gitarist die reeds aan het begin van zijn carrière om het leven kwam in een vliegtuigongeluk, samen met collega-rockers Buddy Holly en The Big Bopper. De sterfdag van deze drie is bekend geworden als “The day the music died” / nvdr.]     

Hoe persoonlijk zijn de nummers op het album (bv. “The Farmer”?…

Het zijn persoonlijke nummers… Maar de muzikanten met wie ik de nummers zong, zijn niet de mensen waarover ik zong en met wie ik aan tafel een glas zou willen heffen... Dat betekent “personal” voor mij.

Wat heb je door muziek over jezelf geleerd?

Dat het de moeite waard was. Dat ik iets terug kan doen, terug kan geven aan de mensen. Aan mijn familie, door hun verhalen te vertellen.  

Waar ben je buiten je muziek nog zoal mee bezig?

En het mag niets met paarden te maken hebben? (Gelach)
Jullie hebben in België ook paarden, hele grote sterke paarden… Toen ik geboren werd, namen ze mee naar huis en toen ik één dag oud was, zette ze me op een paard. Ik heb iets met paarden.

Mijn laatste vraag : Hoe wil je later (in de boeken) herinnerd worden?

(Hij aarzelt, denkt na…) Dat hij zijn leven op de best mogelijke manier feelde en dat hij probeerde zoveel mogelijk mensen te beïnvloeden.

Mr. Canales, that were my questions. Thank you again for your time and thank you for your music! I hope to see you, when you come back to Europe next year, in Belgium!!

Eric Schuurmans

meer foto's